Konsekwencje nieterminowego opłacania składek ZUS

Od 2022 roku nieterminowe opłacenie składek nie spowoduje już ustania dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

Do 31.12.2021 r., na mocy art. 14 ust. 2 pkt 1–3 Ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych dobrowolne ubezpieczenia społeczne ustawały w razie spełnienia jednej z trzech okoliczności:

1. Od dnia wskazanego we wniosku o wyłączenie z tych ubezpieczeń, ale nie wcześniej niż od dnia, w którym wniosek został złożony.
2. Od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na to ubezpieczenie.
3. Od dnia ustania tytułu podlegania ubezpieczeniu chorobowemu.

Przepis art. 14 u.s.u.s. w powyższym brzmieniu obowiązywał do 31.12.2021 r.

Jednak na mocy art. 1 pkt 4 lit. c w zw. z art. 23 pkt 2 ustawy z 24.06.2021 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1621) od 1.01.2022 r uzyskał on nowe brzmienie i tak obecnie, dobrowolne ubezpieczenia społeczne ustają przy spełnieniu jednej z dwóch okoliczności:

1. Od dnia wskazanego w zgłoszeniu wyrejestrowania, o którym mowa w art. 36 ust. 11 albo 14 u.s.u.s., nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym zgłoszenie zostało złożone w Zakładzie.
2. Od dnia ustania tytułu podlegania ubezpieczeniu chorobowemu.

Oznacza to, że na skutek uchylenia pkt 2 w art. 14 ust. 2 u.s.u.s. nieopłacenie należnej składki w terminie nie powoduje już ustania stosunku dobrowolnego ubezpieczenia. A zatem przedsiębiorcy będą mogli otrzymać świadczenia z tego ubezpieczenia również wtedy, gdy opłacą składki po terminie.

Jednak aby nabyć prawo do świadczenia (zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne zasiłek macierzyński, zasiłek opiekuńczy) nie możesz mieć zaległości w składkach na ubezpieczenia społeczne na kwotę przekraczającą 1% minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Powyższe wynika z art. Art. 2a Ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Jego wprowadzenie jest konsekwencją zmian w zasadach podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu o których mowa wyżej.

Utrata prawa do powyższych świadczeń ma charakter warunkowy. Prawo do świadczenia nie będzie przysługiwało (nie będzie mogło być zrealizowane) tak długo, jak długo nie nastąpi spłata zadłużenia.

Wnioski: Jeśli masz zaległości w składkach na ubezpieczenie, które spłacisz w ciągu 6 miesięcy od dnia powstania prawa do świadczenia, to ZUS wypłaci Ci świadczenie od dnia powstania tego prawa.

Jeżeli natomiast zadłużenie zostanie uregulowane po 6 miesiącach od dnia powstania prawa do świadczenia, to świadczenie będzie przysługiwało od dnia spłaty całości zadłużenia. Prawo do świadczenia  za okres przed tą datą przedawni się. Powyższe wynika z Art.  67 Ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, który stanowi, że: Roszczenie o wypłatę zasiłku chorobowego, wyrównawczego, macierzyńskiego oraz opiekuńczego przedawnia się po upływie 6 miesięcy od ostatniego dnia okresu, za który zasiłek przysługuje.